Dopóki układ mięśniowy działa sprawnie, nie uświadamiamy sobie, jak wielkie oddaje nam usługi w każdej chwili naszego życia i w każdej najprostszej choćby czynności. Poranne wstawanie, mycie, szykowanie posiłku (i spożywanie go), przejście do pracy, utrzymywanie równowagi w pojazdach, zwłaszcza w momentach zmiany ich prędkości, czynności pisania, obsługa przeróżnych maszyn, sugestywna gestykulacja mówców i wiele innych naszych czynności związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych, domowych czy też okresem wypoczynku wymaga zaangażowania złożonego aparatu mięśniowego, przy czym z precyzji owego działania nie zdajemy sobie sprawy. Zwykłe i jakże częste utrzymywanie pozycji stojącej lub siedzącej to także rezultat stanu czynnego określonych grup mięśniowych, prowadzący do uzyskania stanu równowagi pomiędzy momentem siły ciężkości ciała i momentem siły mięśniowej. Wszystkie te czynności powstają przy udziale tkanki mięśniowej prążkowanej. Mikrostruktura i mikrofunkcja mięśnia: Histologia, czyli nauka o budowie tkanek, rozróżnia trzy rodzaje komórek mięśniowych: jedne z nich tworzą tzw. tkankę mięśniową gładką, która występuje w narządach wewnętrznych jako mięśniówka naczyń, jelit, żołądka, oskrzeli, moczowodów, pęcherza, macicy itp. Tkanka ta, unerwiona przez układ wegetatywny, nie podlega naszej woli. Odmienną budowę wykazuje mięsień sercowy, otrzymujący również bodźce nerwowe z układu wegetatywnego i od woli naszej niezależny. Trzeci rodzaj stanowi tkanka mięśniowa prążokowana, występująca w formie umięśnienia szkieletowego oraz tzw. mięśniówki skórnej. Jednostką strukturalną tej tkanki jest komórka zwana włóknem mięśniowym. Kształt jej jest podłużny, walcowaty, średnicy 10—150 mikronów, a długości od 1—20 mm. Na obwodzie komórki znajdują się liczne jądra komórkowe w liczbie od kilkuset do kilku tysięcy. Każde włókno mięśniowe składa się z cytoplazmy zwanej sarkoplazmą, z włókienek kurczliwych ułożonych wzdłuż osi długiej komórki, tak zwanych miofibrylli, zanurzonych w sarkoplazmie, oraz z błony zwanej sarkolemmą, grubości około 1 mikrona. Odcinki kwaso- i za sadochłonne ułożone są w każdym włókienku na przemian, natomiast w wiązce włókienek odcinki tego samego typu budowy leżą n jednym poziomie. Tym się tłumaczy wrażenie poprzecznego prążkowania włókien mięśniowych. Część włókienka kurczliwego zawana pomiędzy dwoma krążkami ciemnymi nosi nazwę kommy; jest ona równocześnie jednostką strukturalną i czynnościową! włókienka kurczliwego. W czasie stanu czynnego, czyli tzw. skurczu, wysokość krążków kwaso- i zasadochłonnych, czyli izotropowych i anizotropowych, dwukrotnie maleje, natomiast grubość ich dwukrotniej wzrasta. Równocześnie następuje odwrócenie prążkowania; krążek ani-zotropowy (ciemny) staje się jasny, natomiast jasny krążek izotropowy — ciemnieje. Z włókien mięśniowych powstają większe jednostki struł kturalne, są nimi pęczki mięśniowe. Z tych zaś tworzą się mięśnie stanowiące odrębne narządy. Każdy mięsień otoczony jest warstwą tkanka łącznej, tzw. omięsna zewnętrzną. Wysyła ona w głąb mięśni cienkie blaszki, oddzielające poszczególne pęczki mięśniowe. Owe blaszki łącznotkankowe noszą nazwę omięsnej wewnętrznej. Na cieńsze pochewki otaczające poszczególne włókna mięśniowe określaj się mianem śródmięsnej. Duże jednostki mięśniowe o bardziej złożonej budowie otacza z zewnątrz na mięsna oraz włóknista błona, zwana powięzią. Każdy mięsień składa się z dwu odrębnych części, różniących się budową i charakterem czynnościowym. Jedna z nich to brzusiec mięśj n i o w y, druga — ścięgno. Brzusiec, zbudowany z opisanej powyżej tkanki prążkowanej, stanowi kurczliwą, tzw. czynną część narządu. Ścięgno, utworzone z tkanki łącznej zbitej, zawierającej mocna wiązki włókien klejorodnych i sprężystych, służy do przytwierdzenia brzuśca mięśniowego do kości. Miejsce, w którym ścięgno wrastaj w utkanie kostne, nosi nazwę przyczepu mięśnia. Do mięśni (jak da każdego bez mała narządu w organizmie) dochodzą naczynia krwionośne: tętnice doprowadzają tlen i substancje odżywcze, żyły natomiast odprowadzają produkty przemiany tkankowej. Dochodzą również nerwy: ruchowe i czuciowe.