A A A

Gałko żółte

Po jajeczkowaniu zarówno w komórkach torebki wewnętrznej, jaki i w komórkach warstwy ziarnistej zachodzą zmiany. Z torebki wewnętrznej do warstwy ziarnistej wrastają naczynia krwionośne i wnikają między komórki, które układają się pasmami. Komórki obu tych warstw ulegają szybkim przemianom i noszą teraz nazwę komórek luteinowych, w cytoplazmie ich bowiem gromadzą się żółto zabarwione substancje tłuszczowe (łac. luteus — żółty). Ostatecznie z pęcherzyka Graafa powstaje kulisty lub owalny masywny twór, zabarwiony na kolor żółtopomarańczowy — ciałko żółte. Ciałko żółte wytwarza się bardzo szybko, już parę dni po jajeczkowaniu jest całkowicie rozwinięte i pełni swoją funkcję, wytwarzając charakterystyczne hormony. Hormony ciałka żółtego (progesterony) działają na błonę śluzową macicy i ułatwiają zagnieżdżanie się tu zapłodnionego jaja, a następnie utrzymanie ciąży. Jeżeli jajo, które wydostało się z danego pęcherzyka w czasie jajeczkowania, zostało zapłodnione, powstałe z tego pęcherzyka ciałko żółte rozwija się dalej i dochodzi do pokaźnych rozmiarów. Maksimum rozwoju uzyskuje w 4 miesiącu ciąży. Przyczynia się poprzez działanie hormonów do utrzymania ciąży w pierwszych miesiącach i do wytworzenia łożyska. Takie ciałko żółte nazywa się ciałkiem ciążowym lub prawdziwym. Jeżeli jajo nie zostało zapłodnione i obumiera, jego macierzysty pęcherzyk Graafa przekształca się także w ciałko żółte, ale funkcjonuje ono krótko, zaledwie kilka do kilkunastu dni i degeneruje. Komórki luteinowe zanikają, pozostaje tylko tkanka łączna. Takie krótkotrwałe ciałko żółte nazywa się ciałkiem żółtym miesiączkowym lub rzekomym. Tworzenie się pęcherzyka Graafa, jego dojrzewanie oraz jajeczkowanie stanowią cykl przemian w jajniku, które powodują wydalenie z jajnika jaja zdolnego do zapłodnienia i zapewniają zapłodnionemu jaju odpowiednie warunki rozwoju. Przemiany w jajniku wiążą się ściśle z przemianami zachodzącymi w tym samym czasie w drogach rodnych, z przygotowywaniem macicy do zagnieżdżenia się w niej zapłodnionego jaja i wytworzenia łożyska. Ten cykl przemian nosi nazwę cyklu płciowego kobiety.