W okresie wzrostu i dojrzewania pęcherzyka Graafa w osłonce wewnętrznej pęcherzyka tworzą się hormony, zwane hormonami estrogennymi lub rujopędnymi. Są to ciałka tłuszczowate, sterydowe, które nie gromadzą się w płynie pęcherzykowym, lecz przedostają się do krwi. Jak wykazały ostatnie badania, jest ich co najmniej 10. Hormony te działają na wzrost błony śluzowej macicy. Mówiliśmy już, że progesterony (wyodrębniono dotąd trzy ich rodzaje) są wytwarzane w ciał- ku żółtym. Niewielką ich ilość produkuje także warstwa ziarnista pęcherzyka Graafa. Hormony ciałka żółtego pobudzają z kolei wzrost i roz-pulchnienie błony śluzowej macicy oraz ułatwiają zagnieżdżenie się jaja i utrzymanie się ciąży. Wydzielanie hormonów jajnikowych jest pobudzane i kontrolowane przez hormony przysadki mózgowej. W płacie przednim przysadki mózgowej w okresie dojrzałości płciowej wytwarzane są hormony gonadotropowe, które działają bezpośrednio na gonady. Na wzrost i dojrzewanie pęcherzyka Graafa bezpośredni wpływ mają dwa hormony: pierwszy — FSH (skrót angielskiej nazwy follicle stimulating hormone) — powoduje wzrost pęcherzyka oraz pobudza torebkę wewnętrzną do wytwarzania hormonów rujopędnych (estrogennych). Drugi — FRH , czyli hormon dojrzewania pęcherzyka — pobudza bezpośrednie dojrzewanie pęcherzyka Graafa i wywołuje jego pęknięcie. Przemiana pękniętego pęcherzyka Graafa w ciałko żółte zachodzi pod wpływem hormonu luteinizującego, LH (lutinizing hormone), intensywne zaś wydzielanie progesteronów przez ciałko żółte pobudzane jest działaniem hormonu LTH (luteotropic hormone) — luteotro-powego. Hormon luteotropowy wzmaga również wydzielanie gruczołu mlecznego. Hormony gonadotropowe przysadki mózgowej są wydzielane w pewnym sensie cyklicznie; ilość ich i intensywność wydzielania podlega dwojakiej regulacji. Generalnie kontroluje je centralny system nerwowy, bezpośrednio przez podwzgórze — część mózgu leżącą ponad przysadką mózgową. Podwzgórze łączy się z tylnym płatem przysadki licznymi włóknami nerwowymi. Drugim czynnikiem kontrolującym wydzielanie hormonów gonadotropowych przysadki są same hormony płciowe. Gdy pod wpływem FSH —hormonu pobudzającego wzrost pęcherzyka — rozpoczyna się wydzielanie estrogenów i gdy poziom ich we krwi dojdzie do pewnej wysokości, te same estrogeny wpływają hamująco na wydzielanie FSH przez przysadkę. Podobnie, duże ilości progesteronu we krwi wpływają hamująco na wydzielanie hormonu luteinizującego — LH, i luteotropowego — LTH. Wzajemna regulacja dwu odrębnych gruczołów do-krewnych nie jest zjawiskiem wyjątkowym; występuje ona m. in. w układzie przysadka — tarczyca, przysadka — nadnercze. Istnieje również zależność między hormonami płciowymi jajnika. Progesteron wydzielany przez ciałko żółte wpływa hamująco na dojrzewanie pęcherzyka Graafa. Dopiero po zaniku ciałka żółtego pod wpływem FSH może rozpocząć wzrost nowy pęcherzyk Graafa. Punktem krytycznym działania hormonów jest moment jajeczkowania, gdy po pęknięciu pęcherzyka Graafa ustaje działanie estrogenu, a wskutek wytwarzania się ciałka żółtego rozpoczyna się działanie progesteronów. U mężczyzn przysadka mózgowa wydziela hormony gonadotropowe, które działają pobudzająco na wydzielanie testosteronu przez komórki śródmiąższowe jądra oraz na rozpoczęcie spermatogenezy i na dojrzewanie plemników.