A A A

Trzy zbiorniki

Jeżeli już wiemy, ile wody znajduje się w organizmie oraz skąd ona pochodzi, możemy się zająć kolejnym pytaniem — gdzie owa woda się znajduje? Odpowiedź na to pytanie, podobnie jak na poprzednie znajdziemy z łatwością w podręczniku fizjologii. Jak wiemy, ciało zwierzęce i ludzkie zbudowane jest z ogromnej ilości komórek, które stanowią cegiełki budujące tkanki, narządy i układy. W największym uproszczeniu możemy sobie wyobrazić komórkę jako maleńką kropelkę wodnego roztworu białka otoczoną cieniutkim woreczkiem — ściankami. Jak wykazały badania, woda, która jest roz- puszczalnikiem dla białka tworzącego komórki, stanowi 50% wagi całego ciała. Woda ta, jak powiedzieliśmy, jest oddzielona od reszty organizmu delikatną błonką i tworzy pierwszy i największy zbiornik wodny organizmu, zwany śródkomórkowym. Patrząc na preparat histologiczny jakiejkolwiek tkanki, łatwo dostrzeżemy, że komórki z reguły nie przylegają ściśle do siebie, lecz oddzielone są różnej wielkości przestrzeniami. W szczelinach tych spotykamy struktury objęte wspólną nazwą substancji międzykomórkowej. Najogólniej rzecz biorąc, w skład jej wchodzą liczne włókienka oraz wodny roztwór substancji białkowo-cukrowej. Woda będąca rozpuszczalnikiem tej substancji stanowi 15% wagi ciała i nosi nazwę międzykomórkowej. Ten drugi zbiornik wody w organizmie z jednej strony styka się z błonami komórek, z drugiej zaś dociera do ścianek naczyń krwionośnych biegnących między komórkami. Naczynia krwionośne zawierają jedyną w swoim rodzaju tkankę, która występuje w stanie płynnym i składa się w połowie z komórek, a drugą połowę stanowi płyn noszący nazwę surowicy. Jest to trzeci zbiornik wody organizmu, stanowiący około 5% wagi ciała i znajdujący się w przestrzeni zamkniętej ścianami naczyń. Teraz więc możemy wykonać krótkie zestawienie rozmieszczenia wody w organiz- mie, co jak zobaczymy, będzie bardzo pomocne przy zrozumieniu czynności nerek. Gwoli ścisłości należy wspomnieć, że zasoby wody poza-komórkowej znajdują się również w limfie, w płynie mózgowo-rdze-niowym oraz w płynie zawartym we wnętrzu gałki ocznej. Stanowią one jednak tak niewielką część całkowitej ilości wody, że w dalszym ciągu nie będziemy się nimi zajmować szczegółowo.