Wiek XV przynosi już znacznie żywszy nurt zainteresowań bud ciała ludzkiego nie tylko wśród anatomów, lecz także wśród mai i rzeźbiarzy włoskich. Nadchodzi okres Odrodzenia, a z nim poznawania przyrody nie z dawnych ksiąg, lecz w drodze bezpoś niej obserwacji, stawiającej pod krytyczny osąd dotychczasową wi teoretyczną. Do czołowych i symbolicznych dla Renesansu przedstawicieli t kierunku należy Leonardo da Vinci, artysta malarz i anat którego dzieła sztuki poprzedza gruntowne poznanie anatominarz ruchu, wyrażające się m. in. liczbą 30 własnoręcznie wykonanych sekcji zwłok, znajomość fizyki i geometrii. Jego Traktat o malarst stanowi pierwsze nowożytne dzieło z zakresu anatomii dla plastyko z próbą wyjaśnienia mechaniki niektórych mięśni. Drugim wybitnym anatomem jest Andrzej Vesal, Nider czyk, żyjący w XVI w. Dzieło jego pt. De humani corporls tabrica lib septem, liczące 700 stron druku i 300 rycin wykonanych techniką drzeworytowa przez włoskich malarzy, stanowi podstawę nowożytnej tomii. Słynne ilustracje Vessala świadczą nie tylko o dokładnej zna mości kośćca i układu mięśniowego, zaczerpniętej z badań na zw: kach metodą preparowania, lecz również o bystrej obserwacji ru u osobników żywych, opartej o elementy mechaniki ruchu. W następnych stuleciach narząd ruchu uzyskuje szczegółowe i kładne opracowanie opisowe. Zainteresowanie funkcją narządów s ka rozwiązań w drodze eksperymentalnej. Pogranicze XVI—XVII stanowi początek nowożytnej fizjologii. Kierunek ten zapoczątkowują Miguel Servede, a wkrótce po nim William Harvey, który przez 20 lat prowadził badania nad krążeniem krwi u ludzi i zwierząt. Żyjący na przełomie XVI i XVII w. Santorio Santorio, lekarz włoski, profesor uniwersytetu w Padwie i w Wenecji, konstruował termometry do mierzenia ciepłoty ciała (okres mierzenia ciepłoty trwał około godziny), wagi służące do pomiarów ciężaru ciała ludzkiego, przyrządy do pomiarów tętna itp. Stał się on twórcą włoskiej szkoły jatrofizyków. Uczniowie jego zajmowali się mechaniką ruchów ciała ludzkiego, wyjaśniali rolę mięśni, badali mechanizm oddychania. Czynność trawienia polegała ich zdaniem na mechanicznym rozdzielaniu pokarmów w żołądku. Koniec XVII stulecia i wiek XVIII mają dla nauk przyrodniczych, a tym samym dla przyszłych badań nad narządem ruchu znaczenie nader doniosłe. Z nazwiskiem Leeuwenhoeka i Malpighie-g o wiąże się początek badań mikroskopowych. Tym samym wiek XVII kończy wszechwładzę skalpela w zakresie metodyki badań anatomicznych; wynalezienie mikroskopu otwiera możliwości poznania struktury drobnowidowej narządów, tkanek, komórek i szczegółów ich wewnętrznej budowy. Właściwym twórcą anatomii mikroskopowej był wspomniany Marcello Malpighi, lekarz i anatom włoski. Prowadził on badania nad budową nerek, naczyń włosowatych, ciałek krwi. Odkrycia Malpighiego, ukazujące mikrostrukturę narządów, doprowadziły uczonych XVII w. do przeświadczenia o istnieniu przedziwnej mechaniki świata, podległej prawom matematycznym. Przedstawiciel szkoły jatrofizyków Boglivi tak oto formułuje ówczesne poglądy przyrodników: „Najsubtelniejszy matematyk świata będzie zawsze mniej subtelny niż sam świat".