Zróżnicowanie chemiczne i szybkie podziały komórek w pierwszych etapach rozwoju zarodkowego prowadzą do ich przemieszczania się — tak zwanych ruchów morfogenetycznych — które prowadzi do powstania listków zarodkowych. Grupy komórek, które poprzednio znajdowały się w znacznej odległości od siebie i w wyniku chemodyferencjacji różnią się od siebie właściwościami fizyko-chemicznymi, znajdują się teraz w bezpośrednim kontakcie ze sobą. W wyniku tego wymieniają wzajemnie pewne substancje, a wymiana ta powoduje w nich zmiany. Taki wzajemny wpływ komórek przez bezpośrednie zetknięcie się ze sobą nazywa się indukcją embriologiczną. Indukcja embriologiczną rozpoczyna nowy etap chemodyferencjacji; i w komórkach wytwarzają się nowe substancje, które z kolei powodują uczynnianie się, aktywowanie się nowych, nieczynnych do tej pory genów jądrowych. Wynikiem tego jest dalsze różnicowanie się komórek, przestrzenne różnicowanie zarodka i wytwarzanie się narządów pierwotnych. W czasie dalszego rozwoju, znowu przez indukcję, chemodyferencjację i aktywowanie się coraz to nowych genów, wykształcają się narządy i struktury odpowiadające ogólnemu planowi dorosłego organizmu danego gatunku. Rozwój zarodka jest więc skomplikowanym procesem, w którym nieustanne, lecz zmieniające się ciągle współdziałanie jądra komórkowego i cytoplazmy prowadzi do odtworzenia wyznaczonego przez rodziców wzoru budowy, do odszyfrowania informacji rozwojowej zawartej w jądrze komórkowym i cytoplazmie zygoty. Od dawna interesuje biologów kwestia, jakimi drogami biegnie w czasie rozwoju zarodkowego realizacja tego gatunkowo swoistego planu, jakie są mechanizmy uruchamiające poszczególne jego etapy. Działem embriologii, który zajmuje się tymi zagadnieniami, jest mechanika rozwoju. Posługuje się ona najczęściej doświadczeniem, krok po kroku starając się wyjaśnić mechanizm rozwoju zarodkowego. Nie ma tu miejsca na obszerne omawianie tego zagadnienia, zwłaszcza że mechanika rozwoju człowieka jest właściwie w swych szczegółach zupełnie nieznana. Jak już kilkakrotnie podkreślano, na człowieku eksperymentować nie można. Nieco światła na mechanikę roz woju człowieka rzuca badanie zmian rozwojowych, anomalii i potwor ności. Odkrycie ich przyczyn pozwala niejednokrotnie wyjaśnić mechanizm rozwoju poszczególnych narządów czy poszczególnych etapów rozwoju zarodka. Obserwacje rozwoju zarodków różnych gatunków z mniej lub bardziej odległych od siebie systematycznie i filogenetycznie grup zwierząt pozwalają na wyciągnięcie bardzo ogólnych wniosków, które można zastosować także do rozwoju człowieka.